هجوم سرمایه‌گذاران به سوی دلار

یک توصیه به سرمایه گذاران بازار طلا

تحلیلگر برجسته موسسه "استیت استریت گلوبال ادوایزر" تاکید کرد که سرمایه گذاران بین المللی نباید از روند نوسانات قیمت طلا در کوتاه مدت نگران باشند.

به گزارش "کالاخبر"؛ در حالی که افزایش چشمگیر ارزش دلار آمریکا موجب شده است تا قیمت طلا در روزهای اخیر با کاهش نسبی روبرو شود ولی جورج میلینگ استنلی تحلیلگر برجسته موسسه "استیت استریت گلوبال ادوایزر" تاکید کرد: سرمایه گذاران باید به روند بلندمدت قیمت طلا توجه کنند .

وی افزود: ارزش دلار آمریکا در ۱۸ ماه گذشته با یک روند نزولی روبرو شده و هنوز فاصله زیادی تا جذاب شدن برای سرمایه گذاری دارد .

این تحلیلگر ارشد اقتصادی گفت: در این مدت قیمت جهانی طلا از اواخر ۲۰۱۵ میلادی تاکنون روندی صعودی داشته است. از ابتدای امسال تاکنون میزان ذخایر طلای صندوق اس پی دی آر نیز ۳۳ تن افزایش داشته است. به نظر من سرمایه گذاران بازار طلا باید به روند بلندمدت قیمت این فلز گرانبها توجه کنند نه به روند کوتاه مدت .

وی اظهار داشت: طلا نه تنها از کاهش ارزش دلار نفع می برد ، بلکه کاهش ارزش سهام و اوراق قرضه نیز می تواند جذابیت طلا برای سرمایه گذاری را دو چندان کند .

این در شرایطی است که بهره اوراق قرضه خزانه داری آمریکا برای نخستین بار از ۲۰۱۴ میلادی به بیش از ۳ درصد رسیده است .

به اعتقاد استنلی میلینگ روند رو به رشد درآمد و سود شرکت های بزرگ آمریکایی چندان پایدار نخواهد بود و این مساله در نهایت به نفع تقاضا و قیمت طلا خواهد شد.

دلار درآستانه سقوط تاریخی دیگر؛ هجوم فروشنده‌ها به بازار

سیرنزولی قیمت ها در بازار ارز که از صبح امروز آغاز شده درحالی کماکان ادامه دارد که قیمت دلار از کانال ۱۵ هزار تومانی عقب نشینی کرده و وارد کانال ۱۴ هزار تومان شده است.

به گزارش تسنیم شتاب ریزش قیمت‌ها در بازار ارز موجب شده تا فروشنده ها در این بازار بیشتر از خریداران شوند؛ افزایش عرضه در بازار ارز و کاهش التهابات روانی از مهمترین دلایل کاهش قیمت دلار ست.

هم اکنون قیمت فروش دلار در صرافی های بانکی و بازار آزاد یکسان شده است؛ متقاضیان خرید دلار می توانند دلار را در صرافی های بانکی و آزاد با قیمت ۱۴ هزار و ۹۵۰ تومان خریداری کنند.

صرافی های بانکی دلار را از مردم با قیمت ۱۴ هزار و ۸۵۰ تومان می خرند؛ گفتنی است قیمت خرید و فروش یورو نیز از کانال ۱۷ هزار تومان عقب نشینی کرده و وارد کانال ۱۶ هزار تومان شده است. هم اکنون یورو در صرافی های بانکی با قیمت ۱۶ هزار و ۹۵۰ تومان فروخته و با قیمت ۱۶ هزار و ۸۵۰ تومان از مردم خریداری می شود.

فعالان بازار می گویند: امروز تزریق درهم در بازار افزایش یافته است و یکی از دلایل مهم کاهش قیمت دلار همین موضوع است.

برخی از اقتصاددان ها اما معتقدند: خنثی شدن جریان روانی در بازار ارز موجب شده تا خرید و فروش های هیجانی کاهش یابد و به همین دلیل قیمت ها در این بخش رو به منطقی شدن می رود.

یکی از فعالان بازار می گوید: علت اصلی ریزش قیمت ها در بازار در کنار عرضه درهم، جو مثبت سیاسی حاکم در بازار است؛ او تاکید دارد که متغییرهای سیاسی اثر خود را در بازار ارز طی روزهای اخیر گذاشت اما بنظر می رسد بانک مرکزی اجازه ادامه تنش های قیمتی در بازار را نخواهد داد.

تاریخچه قیمت اتریوم (ETH) این رمزارز محبوب

اتریوم در جایگاه دوم، بعد از بیت کوین، یکی از بزرگ‌ترین نام­‌ها در عرصه رمزارزها است. این بستر که از اتریوم اصلی (اکنون به نام بستر کلاسیک اتریوم معروف است) در 2015 منشعب شده است، قدرت فراوانی در بازار دارد و تنها در مدت سه سال، شاهد چندین تغییر بوده است. هر چند عده‌ای اتریوم را بستری برای توسعه می‌­بینند، ولی بسیاری دیگر توکن اتریوم را فرصت سرمایه­‌گذاری هوشمندانه در نظر می­‌گیرند. بیایید نگاهی به تاریخچه قیمت اتریوم در طول چند سال بیندازیم.

جدول تاریخچه قیمت اتریوم همراه با مارکت کپ و حجم معامله

آشنایی با اتریوم

اتریوم بستری اپن سورس و مبتنی بر بلاکچین است که به توسعه­‌دهندگان امکان ایجاد و اجرای برنامه‌­ها و انجام قراردادهای هوشمند را در شبکه خود می­‌دهد. علاوه بر آن، اتریوم رمزارز خاص خود را دارد که معمولاً با همین عنوان نامیده می­‌شود. اتریوم به عنوان بستری برای توسعه و سرمایه‌­گذاری است که از سوی ICO­ها مورد استفاده واقع می­‌شود تا قبل از مهاجرت به بلاکچین خود، از ارز آن­ها میزبانی کند. اتریوم یک بستر چند منظوره است که از آزمایش زمان سربلند خارج شده و با گذشت هر روز، بازار را به شگفتی وامی­‌دارد.

تاریخچه قیمت اتریوم: تحلیلی از قیمت اتریوم در طول چند سال

قیمت اتریوم در طول سال‌ها، چندین نوسان به خود دیده است. هر چند در قیاس با رمزارزهای دیگر بازار، کوین باثباتی محسوب می‌­شود ولی رشد اتریوم، به خصوص اخیراً، سریع بوده است. اما هیچ چیز در بازار رمزارز پایدار نیست و قیمت اتریوم هم متحمل نوساناتی شده است. در ادامه به تحلیلی در خصوص تاریخچه قیمت اتریوم می­‌پردازیم:

منشا اتریوم:

قبل از پرداختن به تاریخچه قیمت اتریوم، نگاهی گذرا بر نحوه پیدایش اتریوم می‌­اندازیم. ویتالیک بوترین در سال 2013، اندیشه اولیه اتریوم را پی­‌ریزی کرد. بوترین که در سال 2011، در مجله بیت کوین کار می­‌کرد، همواره چنین در نظر می­‌گرفت که بلاکچین به عنوان یک بستر، خیلی بزرگ­‌تر از رمزارز به عنوان یک مفهوم است. در حالی­ که فعالیت­‌های پایه­‌ای بیت کوین، اقتصادی و مالی بود –بستر بلاکچین توانایی بیشتری داشت– ولی بوترین با چنین تصوری در ذهن، کمپینی با تعداد سرمایه‌­گذاری بالا را ترتیب داد و اتر را به شرکت­‌کنندگان فروخت.

تیم، بالغ بر 18 میلیون دلار جمع کرد و اتریوم به طور رسمی فعالیت خود را در سال 2015 آغاز کرد. هر چند نخستین اجرا خوب بود ولی اتریوم در همان سال اول، با چند چالش مواجه شد. در سال 2016، یک هک بزرگ منجر به دزدیده شدن 50 میلیون دلار اتر شد. این اتفاق به اختلاف نظری درون جامعه اتریوم انجامید و اتریوم (ETH) و اتریوم کلاسیک (ETC) پدید آمد. بستر اتریوم اصلی تحت عنوان جدید اتریوم کلاسیک به کار خود اداه داد.

اما شایان ذکر است که اتریوم به عنوان بستر با اتر/اتریوم به عنوان رمزارز متفاوت است. در طول این مقاله، زمانی که قیمت اتریوم مطرح می­‌شود، قیمت رمزارز اتریوم مد نظر است.

قیمت اتریوم در سال 2015 چقدر بود؟

اتریوم در لیست صرافی‌های بزرگ رمزارز در هفتم/هشتم آگوست 2015 آمده است. این ارز کار خود را با قیمتی نزدیک به 2 دلار آغاز کرد و در مدت کوتاهی از 3 دلار عبور کرد. اما بعد از آن، قیمت اتریوم پایدار ماند و تا آخر سال از 2 دلار عبور نکرد. در پایان سال قیمت آن به 0.9 دلار رسید. این نخستین سال اتریوم بود و بنابراین قیمت‌­ها بسیار کم‌تحرک باقی ماند، همان‌طور که بیت کوین در نخستین سال‌­های عرضه این‌چنین بود.

قیمت اتریوم در سال 2016 چقدر بود؟

در سال 2016، قیمت اتریوم از 0.9 دلار در ابتدای سال به رکورد 20.5 دلار در اواسط ژوئن صعود کرد. اما یک هک به ارزش 50 میلیون دلار به سقوط قیمت انجامید و در نتیجه سال را با 8 دلار به پایان رساند. سال 2016، سالی بود که اتریوم و اتریوم کلاسیک منشعب شدند. از آن موقع، اتریوم رشد فزاینده­‌ای داشت در حالی که اتریوم کلاسیک هرگز آن سطح از محبوبیت را به خود ندید.

قیمت اتریوم در سال 2017 چقدر بود؟

سال 2017، سال شاخصی برای اتریوم بود؛ چراکه در طول سال محبوبیت‌اش اوج گرفت. اتریوم سال را با 8 دلار آغاز کرد و به رکورد 840 دلار رسید؛ هر چند سال را با 740 دلار پایان داد. رشد اتریوم در اوایل 2018 ادامه یافت و در همان ابتدای سال به رکورد 1360 دلار رسید. 2017 سال فوق­‌العاده­‌ای برای تمامی رمزارزها بود و اتریوم یکی از موفق‌­ترین آن­ها بود.

عوامل تعیین‌کننده قیمت اتریوم

اتریوم در مقایسه با نام‌­های بزرگ رمزارز بازار، بستر بسیار جوانی است. اما با وجود این نوپایی، میلیون‌­ها کاربر را از سرتاسر دنیا شیفته سرمایه­‌گذاری در خود کرده است و میلیون­‌ها نفر دیگر از تکنولوژی‌­های موجود بر بلاکچین اتریوم استفاده می‌کنند. حال به بیان عوامل موثر در قیمت اتریوم می­‌پردازیم:

اساسی­‌ترین عوامل موثر در قیمت اتریوم عرضه و تقاضا است که برای سایر رمزارزها نیز به همین شکل است. هر چه افراد بیشتری در اتریوم سرمایه‌­گذاری کنند، قیمت آن بیشتر خواهد شد. زمانی که تعداد زیادی، شروع به فروش اتریوم کنند، قیمت آن سقوط خواهد کرد.

تفاوت عمده در تأثیرگذاری عرضه بیت کوین و اتریوم این است که هر چند بیت کوین به 21 میلیون محدود است و در صورت ایجاد این مقدار، دیگر تولید نخواهد شد، ولی اتریوم با چنین محدودیتی روبه‌رو نیست. عرضه دائم اتریوم باعث شده که در زمان نگارش این مقاله 100 میلیون اتریوم در گردش باشد. اما بحث داغی در انجمن اتریوم درباره محدودیتی برای عرضه آن وجود دارد. محدودیتی در حد 120 و 144 میلیون اتریوم مطرح شده ولی هنوز نهایی نشده است. بنابراین در قیاس با بیت کوین، عامل عرضه به میزان کمتری بر اتریوم موثر است.

علاوه بر آن، اتریوم برخلاف بیت کوین تاکنون ضد ASIC محسوب می­‌شد که به معنی عدم امکان استخراج اتریوم با استفاده از دستگاه­‌های ASIC است. در آینده­ای نزدیک قرار بر تغییر این ویژگی است؛ چنانکه بیت­مین ماینر اتریومی ساخته که امکان استخراج اتریوم با استفاده از دستگاه­های ASIC را فراهم می­‌کند. یک فورک عرضه شده است که باعث افزایش محدودیت می‌­شود و مجدداً اتریوم را غیرقابل استخراج می‌کند.

چرا محبوبیت اتریوم در حال افزایش است؟

انتخاب ICOها: دلیل دیگر بر اینکه چرا قیمت و مارکت کپ اتریوم عملکرد خوبی دارد این است که اتریوم بستر منتخب ICOهای نوظهور است. رمزارزهای زیادی (از جمله رمزارزهای صاحب نام) هستند که به عنوان توکن ERC-20 روی بلاک چین اتریوم وجود دارند. تعدادی از ICOهای جدید ترجیح می­‌دهند که رمزارزهای خود را روی بلاکچین اتریوم قرار دهند تا اینکه از همان ابتدا بلاکچین خود را توسعه دهند.

برنامه­‌های متعدد: یکی از بزرگ‌­ترین دلایل محبوبیت اتریوم، وجود برنامه­‌های متعدد آن است. برخلاف بیت کوین، لایت کوین و دیگر رمزارزهای بزرگ، اتریوم فراتر از یک بستر مالی است. در حالی که اتریوم به عنوان یکی از ویژگی­‌هایش، امور مالی عرضه می­‌کند ولی بستری برای برنامه­‌های غیرمتمرکز و اجرای قراردادهای هوشمند است. این ویژگی­‌ها، اتریوم را چندکاره می­‌کند و در نتیجه شماری از توسعه­‌دهندگان را به سوی خود جلب می­‌کند.

توسعه­‌دهندگان مشتاق: بستر مبتنی بر بلاک چین اتریوم فرصت جذابی برای توسعه­‌دهندگان است که تکنولوژی جدیدی را آزمایش کنند. قراردادهای هوشمند و برنامه‌­های غیرمتمرکز، در حال تغییر دنیای تکنولوژی هستند و اتریوم پیشتاز این انقلاب فناورانه است.

آیا امکان پیشی گرفتن اتریوم از بیت کوین وجود دارد؟

سال­‌ها اعتقاد بر این بود که روزی محبوبیت و مارکت کپ اتریوم از بیت کوین پیشی خواهد گرفت. بیت کوین از زمان ایجاد، بزرگ‌ترین سهم مارکت کپ بازارهای رمزارز را به خود اختصاص داده است. اما اتریوم که در جایگاه بعدی قرار دارد، چنین انتظار می­‌رود که روزی از مارکت کپ بیت کوین گوی سبقت را برباید، رویدادی که از سوی سرمایه‌­گذاران و حامیان اتریوم فلیپنینگ (Flippening) نام گرفته است. قیمت اتریوم را نمی­‌توانیم پیش­‌بینی کنیم.

ذهنیت پشت فلیپنینگ از این قرار است که هر چند برنامه بیت کوین، بیشتر بر امور مالی متمرکز است ولی اتریوم کارایی بسیار وسیع‌­تری دارد. چنانچه برنامه‌­ها و قراردادهای هوشمند بیشتر و بیشتری روی شبکه اتریوم به کار گرفته شوند، سرمایه‌گذاری بیشتری را روانه این بستر می­‌کند و در نتیجه فلیپنینگ اتفاق می­‌افتد. هر چند هنوز اختلاف زیادی بین مارکت کپ بیت کوین و اتریوم وجود دارد، اما معتقدین به فلیپنینگ چنین باور دارند که نهایتاً روی می‌­دهد.

حمله پالایشگاه‌سازان کاغذی به وزیر خودکفایی بنزین

در هجوم سرمایه‌گذاران به سوی دلار حالی بیژن زنگنه از سوی منتقدان خود به دشمنی با پالایشگاه‌سازی متهم می‌شود که هیچ‌کدام از طرح‌های پالایشگاه‌سازی در دولت‌های نهم و دهم از روی کاغذ تبدیل به پالایشگاه نشد و در زمان زنگنه بود که ایران با تکمیل هجوم سرمایه‌گذاران به سوی دلار طرح‌های پالایشی از جمله ساخت ستاره خلیج فارس به خودکفایی در تولید و بعد از آن صادرات بنزین رسید.

به گزارش شانا، یکی از بزرگ‌ترین اتهام‌هایی که از سوی منتقدان به بیژن زنگنه منتسب می‌شود، ‌دشمنی وی با پالایشگاه‌سازی است؛ موضوعی که البته مرور کارنامه وزیر نفت نشان می‌دهد اتهامی بیش نیست و در همین دوره بود که ایران توانست بعد از ۴۰ سال از واردات بنزین بی‌نیاز و به صادرکننده آن تبدیل شود. در مقابل اما عملکرد دوره پیش از بازگشت بیژن زنگنه به وزارت نفت حکایت از آن دارد که اغلب طرح‌های پالایشگاهی که بعضاً در دوره اصلاحات مصوب شده بود، در دوره هشت ساله پیش از دولت تدبیر و امید یا روی کاغذ باقی مانده بود، یا در مواردی مانند پالایشگاه ستاره خلیج‌فارس با وجود پروپاگاندای رسانه‌ای پیشرفت ساخت پالایشگاه از ۳۶ درصد فراتر نرفت.

به‌طور مثال در موردی مانند پالایشگاه خوزستان که به‌تازگی انتقادهایی از قطع خوراک آن توسط وزارت نفت به گوش می‌رسد، فرآیند مورد نظر در آن نه در حد پایلوت پژوهشگاه و نه در حد واحد نمایشی ۲۰۰ بشکه‌ای ساخته نشده بود، از همین رو هیچ فرد دلسوزی میلیاردها دلار پول کشور را برای سرمایه‌گذاری روی پالایشگاه کاغذی ریسک نمی‌کند.

نکته مهم‌تر آن است که براساس اسناد شرکت ملی پالایش و پخش فرآورده‌های نفتی ایران، مطالعات امکان‌سنجی طرح احداث پالایشگاه برای تصفیه نفت خام حوزه‌های آزادگان و یادآوران در خوزستان یا همان پالایشگاه خوزستان با ارائه نتایج آن در ۲۸ تیر سال ۸۴ توسط یک شرکت ایتالیایی به پایان رسیده است تا پالایشگاهی ۱۸۰ هزار بشکه‌ای در منطقه آبادان احداث شود.

۲۹ مرداد سال ۸۵ نیز در نامه‌ای اعلام شد که الگوی فرآیندی و محل پالایشگاه تعیین و از شرکت پالایش و پخش خواسته شده تا امکان تبادل موافقت‌نامه با سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی کشور را فراهم کند، اما از آن زمان تا سال ۹۲، با وجود آنکه ایران در بهترین سال‌های خود از نظر کسب درآمدهای نفتی قرار داشت، اما آجری بر آجر این پالایشگاه قرار داده نشد.

از همین رو زنگنه زمانی که به وزارت نفت بازگشت، اقدام به توقف تخصیص خوراک به این پالایشگاه کاغذی کرد؛ احداث پالایشگاه منجر به قرارداد فروش خوراک می‌شود. به گفته مدیر سابق برنامه‌ریزی تلفیقی شرکت ملی پالایش و پخش فرآورده‌های نفتی ایران، نیز این کار درست بود، زیرا برای تخصیص خوراک نفت باید برنامه‌ریزی انجام شود تا وزارت نفت مطمئن باشد قراردادی هجوم سرمایه‌گذاران به سوی دلار که بسته می‌شود قابل تأمین است.

شهاب‌الدین متاجی، مدیر سابق برنامه‌ریزی تلفیقی شرکت ملی پالایش و پخش فرآورده‌های نفتی در این باره گفت: زمانی که پالایشگاهی طراحی‌شده، اما ساخته نمی‌شود، در صورت تخصیص خوراک، برنامه تولید نفت را دچار اشکال می‌کند، زیرا نفت تولیدی بدون مشتری می‌ماند.

وی با بیان اینکه در واقع پیشرفت کار احداث پالایشگاه منجر به قرارداد فروش خوراک می‌شود، افزود: این موضوع در تمام موافقت‌نامه‌ها نیز قید شده است.

مدیر سابق برنامه‌ریزی تلفیقی شرکت ملی پالایش و پخش فرآورده‌های نفتی با انتقاد از روند پالایشگاه‌سازی در دولت نهم و دهم، افزود:‌ ساخت پالایشگاهی مانند پالایشگاه خوزستان چند میلیارد دلار هزینه نیاز دارد، زیرا پالایشگاه مدرنی بوده و استاندارد محصولات نیز در حد قابل قبولی است.

متاجی تأکید کرد:‌ قاعدتاً اینها باید زمانی که درآمد کشور زیاد بود ساخته می‌شد، اما درست زمانی که کشور صدها میلیارد دلار درآمد ارزی داشت ساخته نشد و روی زمین ماند.

به گفته وی، با بازگشت بیژن زنگنه به وزارت نفت در دولت تدبیر و امید، در طرح‌های پالایشگاهی نیز اولویت‌بندی انجام شد.

مدیر سابق برنامه‌ریزی تلفیقی شرکت ملی پالایش و پخش فرآورده‌های نفتی ایران تصریح کرد: اولویت اول اتمام ساخت پالایشگاه ستاره خلیج فارس بود تا نیاز کشور به بنزین تأمین شود و با پالایش میعانات گازی تولیدی از پارس جنوبی، تولید گاز متوقف نمی‌شد.

متاجی گفت: اما در آن زمان دولت تحریم بود و فروش و قیمت نفت کاهش یافت و درآمد کشور کم شد و سرمایه‌ای نبود که سرمایه‌گذاری شود و سرمایه‌گذاری خارجی نیز انجام نمی‌شد.

وی افزود: چرا زمانی که پول کافی در کشور برای سرمایه‌گذاری و ساخت پالایشگاه وجود داشت این کار انجام نشد.

مدیر سابق برنامه‌ریزی تلفیقی شرکت ملی پالایش و پخش فرآورده‌های نفتی ایران با تأکید بر اینکه در دولت‌های نهم و دهم به ظرفیت پالایشی کشور چیزی اضافه نشد، اظهار کرد: تنها طرح‌های بهینه‌سازی که پیش از آن دولت و در زمان وزارت بیژن زنگنه در دولت اصلاحات انجام شده بود، به نتیجه رسید و پالایشگاه جدیدی ایجاد نشد.

گزارش پیشرفت ستاره با واقعیت همخوانی نداشت

متاجی با اشاره به برخی انتقادها از زنگنه مبنی بر دشمنی با پالایشگاه‌سازی، تأکید کرد: اگر کسی دشمن پالایشگاه‌سازی باشد ده‌ها طرح پالایشگاه و پتروشیمی انجام نمی‌دهد. مگر می‌شود مخالف پالایشگاه‌سازی بود و مطالعات پالایشگاه‌سازی انجام داد.

به گفته وی، زمانی که زنگنه در سال ۹۲ وزیر نفت شد، هیچ طرح پالایشی جدید روی میز نبود، اما زمانی که زنگنه بعد از دوره اصلاحات وزارت نفت را تحویل داد، ‌ده‌ها مورد مطالعات ساخت پالایشگاه انجام شد و برخی نیز به مرحله اجرا رسیده بودند.

مدیر سابق برنامه‌ریزی تلفیقی شرکت ملی پالایش و پخش فرآورده‌های نفتی ایران گفت: ‌از جمله می‌توان به پالایشگاه ستاره خلیج فارس اشاره کرد که ساخت آن در زمان وزارت زنگنه در دولت اصلاحات مصوب و طراحی آن نیز در همان دوره انجام شد.

متاجی ادامه داد:‌ با این حال در هفته اولی که زنگنه در دولت تدبیر و امید روی کار آمد از پالایشگاه ستاره خلیج فارس بازدید انجام شد که به جز مخازن و تعدادی فونداسیون چیزی روی زمین پالایشگاه نبود. در واقع پیشرفت کار اعلام‌شده با واقعیت همخوانی نداشت.

وی به طرح ناتمام ساخت پالایشگاه هرمز نیز اشاره کرد و افزود: در مورد پالایشگاه هرمز که طراحی شد، حدود ۷ میلیارد دلار هزینه نیاز داشت، اما بعداً در همان زمان این مقدار پول و سرمایه تأمین نشد و تصمیم گرفته شد ساخت این پالایشگاه در دو فاز انجام شود که حتی برای ساخت فاز اول نیز سرمایه تأمین نشد. از سوی دیگر، در مورد پالایشگاه هرمز با توجه به هزینه ۷ میلیارد دلاری، این پول اگر موجود است در جاسک خرج شود تا آن ناحیه وسیع از توسعه محروم نشود.

این صحبت‌ها نشان می‌دهد منتقدان بیژن زنگنه که وی را دشمن پالایشگاه‌سازی می‌دانند، خودشان هیچ اقدامی در جهت پالایشگاه‌سازی انجام نداده‌اند و این در حالی است که ظرفیت پالایشی ایران از سال ۹۲ که ۱.۸ میلیون بشکه در روز برآورد می‌شد حالا به گفته مدیرعامل شرکت ملی پالایش و پخش فرآورده‌های نفتی به ۲.۳ میلیون بشکه افزایش یافته است.

در حالی که از ابتدای انقلاب تا سال ۹۲ یعنی چیزی حدود ۳۵ سال، ‌ظرفیت پالایشی ایران تنها ۵۶ درصد بیشتر شده بود و از یک میلیون و ۱۸۵ هزار بشکه در سال ۵۷ به یک میلیون و ۸۵۰ هزار بشکه در روز در سال ۹۲ رسیده بود؛ در کنار آن ظرفیت گازرسانی در کشور نیز توسعه داشته تا آنجا که وزیر نفت با اشاره به توسعه گازرسانی در هفت سال گذشته، گفت: با این حجم گازرسانی، معادل ۲.۶ میلیون بشکه پالایشگاه، سوخت در کشور توزیع و مصرف شده است.

تودیع دلار از چرخه تجارت ایران

گزارش ها حاکی از آن است که با درخواست رئیس‌ کل بانک مرکزی و دستور وزیر صنعت، معدن و تجارت، ثبت‌ سفارش واردات کالا با دلار ممنوع اعلام شد.

به گزارش پایگاه خبری بانک مسکن- هیبنا، ممنوعیت ثبت‌ سفارش با «دلار آمریکا» اعلام شد. این تصمیم بر اساس ابلاغیه بانک مرکزی صورت گرفته و از دهه دوم اسفند ماه لازم‌ الاجرا شده است. البته این ابلاغیه شامل درخواست‌هایی با نوع ارز «دلار آمریکا» که قبل از تاریخ مذکور، مجوز ۸ رقمی ثبت‌ سفارش خود را دریافت کرده‌اند، نمی‌شود. منابع آگاه در وزارت صنعت، معدن و تجارت نیز از ارسال نامه‌ای از سوی رئیس کل بانک مرکزی به محمد شریعتمداری، وزیر صنعت، معدن و تجارت خبر می‌دهند. نامه‌ای که در آن عنوان شده است: «در شرایطی که به علت تداوم تحریم‌های اولیه ایالات متحده، دسترسی شبکه بانکی کشور به سیستم‌های دلاری به‌ طور کامل قطع است، ثبت سفارش با دلار آمریکا به مفهوم استفاده از شبکه صرافی به منظور تامین مالی واردات است. این وضعیت از یکسو سبب افزایش تقاضای دلار آمریکا در صرافی‌ها شده و از سوی دیگر در تناقض فاحش با تاکیدهای مداوم رئیس‌ جمهوری مبنی بر انتقال گردش مالی تجارت کشور از صرافی به شبکه بانکی است.»

در دنیا نقش دلار به دو صورت قابل بررسی است. دلار از یک سو نقش مرجع و مبنا را در معاملات و مبادلات بین‌ المللی بازی می‌کند . به‌ عنوان مثال، قیمت نفت در دنیا با ارز دلار تعیین می‌شود. در این شرایط حذف نقش ارز مرجع از دلار از سوی کشورها غیرممکن است. در واقع نقش ارز مرجع دلار یک توافق توأمان نوشته و نانوشته توسط جامعه مالی بین‌ المللی است که اعتبار و قوت آن از یک طرف ناشی از توافقات بین‌ المللی مالی پس از جنگ جهانی دوم بوده و از طرف دیگر در طول زمان دلار نقش برتر و بلا منازع خود را از طریق پذیرش تقریبا تمامی کشورها در مبادلات و عملیات بین‌ المللی تحکیم بخشیده است. اما از سوی دیگر در دنیا از دلار به‌ عنوان ارز عملیاتی نیز استفاده می‌شود. در این بخش است که کشورها می‌توانند مشخص کنند و تصمیم بگیرند از دلار در مبادلات خود استفاده کنند یا خیر. نظام بانکی کشور و در رأس آن بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران، می‌تواند از دلار یا هر ارز دیگری به‌ عنوان ارز مداخله یا ارز عملیات پرهیز کند یا خارج شود. تصمیمی که از سوی بانک مرکزی مبنی بر ممنوعیت ثبت سفارش با دلار گرفته شده نیز در این بخش می‌گنجد. ایران تصمیم گرفته دلار را از مبادلات تجاری خود حذف کند و نامه ولی‌الله سیف به وزیر صنعت، معدن و تجارت نشان می‌دهد که ایران قصد دارد با اجرای این تصمیم، از یکسو شبکه صرافی را حذف کند و شفافیت شبکه بانکی را افزایش دهد و از سوی دیگر نقش دلار آمریکا را در مبادلات تجاری خود کمرنگ سازد .

بررسی‌ها نشان می‌دهد که در حال حاضر عمده تجارت ایران با کشورهایی است که ارز آنها یورو یا ارزهای محلی است و نقش آمریکا در تجارت بسیار ناچیز است. اکنون نیز بیشترین معاملات با یورو انجام می‌شود. عبدالرحمان ندیمی بوشهری، معاون امور بانکی، بیمه و شرکت‌های دولتی چندی پیش عنوان کرده بود: مبنای ارز عملیات و فعالیت‌های بزرگ کشور با یورو است، اما اثر دلار در بازار و میان افراد بیشتر است که این رویکرد نیازمند اصلاح است. در حال حاضر نفت را به دلار نمی‌فروشیم. درست است که قیمت نفت را در دنیا با دلار محاسبه می‌کنند، اما قراردادهای نفتی ما با یورو است .

آمارهای گمرک نیز نشان می‌دهد از حدود ۷. ۴۲ میلیارد دلار واردات انجام شده در سال ۹۵، سهم کشورهای چین، هند، اتحادیه اروپا و انگلستان بیش از ۲۵ میلیارد دلار بوده که سهم ۶۰ درصدی از کل واردات را تشکیل می‌دهد. این در حالی است که ایالات متحده آمریکا سهم ناچیزی (یک درصد) از کل واردات دارد. آمار واردات در سال جاری نیز حاکی از تداوم روند سال گذشته است. به‌ طوری که از حدود ۳۱ میلیارد دلار واردات انجام شده تا کنون، سهم کشورهایی که مبادلات غیردلاری انجام داده‌اند حدود ۶۲ درصد بوده است. واردات انجام شده از ایالات متحده آمریکا در سال جاری نیز حدود ۱۱۰ میلیون دلار بوده که سهم کمتر از نیم درصدی از کل واردات را داشته است. از سوی دیگر، بر اساس آمار رسمی سایت گمرک، کل صادرات انجام شده در سال گذشته کمتر از 44 میلیارد دلار بوده که از این مبلغ، سهم صادرات کشورهای چین، هند، اتحادیه اروپا و انگلستان در سال گذشته ۳۶ درصد ثبت شده است. در سال جاری نیز تاکنون ۴. ۲۸ میلیارد دلار صادرات انجام شده که ۳۵درصد از آن به کشورهای مذکور اختصاص داشته است. همچنین، صادرات انجام شده به آمریکا در سال گذشته ۱۰۲ میلیون دلار و در سال جاری ۷۹ میلیون دلار بوده که سهمی کمتر از ۳. ۰ درصد از صادرات کل را به خود اختصاص داده است .